RHAPSODY

Half zes schrik ik op van het melodietje van de wekker. Man, o, man, wat is dat vroeg. John stapt zijn kooi uit. Ik volg hem op de voet. “Ik ben blij dat we de wekker niet om half 4 hebben laten af gaan.” terwijl ik dat zeg heb ik ook wel meteen spijt. Het moet mooi en indrukwekkend zijn geweest. Wachtend in het donker tot de zon achter het operahuis op komt. En precies op dat moment verschijnt er dan een Aboriginal kunstwerk op de markante zeilen. Het was gewoon te ver en daardoor te vroeg en onze dag vandaag te lang.

Om half acht is er een traditionele rookceremonie en daar wil ik heel graag bij zijn. Ook dit is vroeg maar haalbaar. We lopen door de verlaten straten van Sydney via de Darling Harbour brug naar het Barangaroo park. Inmiddels zijn we niet meer alleen. Eenmaal bij het park is het best druk. We nemen plaats in het gras op een heuvel voor het podium. Het verbaasd ons dat we op het podium na geen enkele Aboriginal zien. Het is duidelijk niet hun feest. De rookceremonie is een traditioneel gebruik om te reinigen, te helen en om kwade geesten af te weren. Ook het overleven van de cultuur wordt hier op deze speciale plaats herdacht. In een grote pot wordt een bosje kruiden aangestoken. De witte rook kringelt omhoog. De didgeridoo klinkt. Er wordt gezongen en gedanst. Een zangeres zingt het kippenvel op mijn huid. Er volgen politieke toespraken van Australische en Aboriginal zijde. “It always was and it always be,” is een statement. Voor het eerst dat ik het op shirts zie. Ik weet wel waar men is. Zo’n 5 km verderop is een eigen festival. We hebben een keuze moeten maken. Hier in het centrum of daar bij een protestmars, muziek en eten. Eigenlijk wil ik het allebei. Maar juist vandaag vallen de mussen van het dak van de hitte. Bijna 40graden. We houden ons gedeisd en ik weet als we daar naar toe lopen John niet meer terug wil voor het avondprogramma. En dat wil ik ook heel graag zien.

Het is Australia-day vandaag. Een nationale feestdag. Australia day is echter ook omstreden. De datum dan. Het is de dag dat Engelse schepen volgeladen met gevangenen voet aan wal zetten en het leven van de eerste bewoners volledig op zijn kop zette. De Engelsen claimden het land en beschouwde het als het hunne en zichzelf als eerste bewoners. De eerste bewoners zijn natuurlijk de Aboriginals. Tienduizenden jaren dit land bewoond en vanaf die dag verjaagd. Het wrange in dit verhaal is dat de Aboriginals zichzelf niet als de landeigenaars zien maar het in bruikleen hebben. Voor hen is dus geen feestdag maar een dag van verdriet. Mourning day noemen zij het of Invasion day. De regering pleit voor een feestdag voor alle Australiërs. Daarom is de eerdere naam, Foundation day veranderd in Australia-day. Respect. Reflect. Celebrate. Het motto van de dag. Vandaag krijg je bijvoorbeeld ook je officiële Australisch burgerschapcertificaat na immigratie. De eerste bewoners pleiten voor een andere datum omdat 26 januari 1788 hen enkel verdriet heeft gebracht. Vanmorgen zijn, na de ochtendglorenceremonie, twee vlaggen geplaatst op de Harbourbridge. De Australische en die van de Aboriginals.

Het is pas sinds 2022 dat ook de aboriginalvlag het gehele jaar mag blijven wapperen. Er is een verschuiving. Echter heel langzaam. Gisteren heb ik de laatste hand gelegd op een Aboriginal gastenvlaggetje. Nu wappert hun vlag ook bij ons in het want onder de Australische. Ons eerbetoon. Onze erkenning. Onze respect voor de eerste bewoners van het continent. Ik spreek daarmee tevens de wens uit dat men bereid is om deze dag te erkennen als een dag van verdriet. Er zijn genoeg andere dagen in het jaar om feest te vieren. It always was, it always be.

We lopen verder naar het centrum van de stad. Het is 9 uur en echt al verstikkend warm. Een harde hete wind blaast in de steeds warmer wordende straten. Circular Quay is op de ferrys na helemaal leeg. Cruiseschepen zijn vandaag verbannen naar een veraf gelegen ankerplaats. En hebben wij eindelijk vrij uitzicht op het operahuis. Er is van alles te zien maar we sjokken terug. Geen weer om onnodig te bewegen. We zakken neer in de schaduw van bomen net onder de Harbourbridge. Hier gaat straks het programma verder. Geen noodzaak om te lopen vandaag. Tegen 11uur haal ik worst bij de carbeque. Een variant op de barbecue. Het vraagt heel wat van me want ik moet betalen via een website met creditcard en heb mijn leesbril niet bij me. Gelukkig schiet een aardige jongeman mij te hulp en fungeert als mijn leesbril. En helpt mij zo door alle vragen heen. Een half later smullen we van het nationale gerecht.

Vijf voor 12 worden we opgeschrikt door saluutschoten. Zo’n 20 stuks klinken luid vanaf de overkant over het water. Een 6-tal gevechtsvliegtuigen vliegen in formatie over en maken talloze figuren in de lucht. De al dagen versierde ferry’s houden een ferry race. Ondertussen vliegt een helikopter met een immens grote vlag over. Een blusboot haalt de gekste capriolen uit. Tallships zeilen hun wedstrijd tegen de wind op de motor waardoor het VOCschip ’t Duijfken verliest. Versierde boten doen mee aan de parade. De kade ligt vol met werkboten zodat je ze van dichtbij kunt bekijken. Er is een rolstoelrace, een buitendisco met een paar die de boel letterlijk op stelten zetten. Wat een spektakel. We halen water bij elk watertappunt die we zien want de hitte is verzengend, verstikkend en uitdrogend. Mijn gedachte om toch naar het Aboriginal festival te gaan, laat ik geheel varen. Het is zo warm en dat festival zo dicht bij de boot dat ik John en waarschijnlijk mezelf met geen mogelijkheid terug naar de stad zou kunnen krijgen.

In de wijk The Rocks staan er allerhande foodtrucks en we verwennen ons met twee verse steenovenpizza’s. In het dichtstbijzijnde park ploffen we neer. We zijn niet de enigen. Zodra John ligt, valt tie al in slaap. En ik moet zeggen, ik kan ook wel een dutje gebruiken.

Tegen vijven lopen naar Circular Quay voor het Harbourfest. Het hart van de avondfestiviteiten. ’s Middags hadden we al uitgedokterd waar we willen staan. Ik had meegedaan met een wedstrijd om kaartjes te bemachtigen voor het concert van vanavond maar uiteindelijk ben ik blij dat ik ze niet gewonnen heb. Via de talloze boxen zullen we de muziek kunnen horen. Het beeldscherm geeft ons een blik op het podium. En de show op het water met de reflecties op het operahuis is vanaf een zitplaats daar niet te zien.

De betonnen vloer voelt ondertussen echt zo hard als beton onder mijn billen. De putjes van de grove onregelmatige laag steken scherp in mijn zachte achterwerk. Ik doe mijn slippers uit en stop ze onder mijn billen en dat biedt wat verlichting. Het wordt steeds drukker en terwijl wij vooraan zitten, denkt iemand voor ons te gaan staan. Dit gaat natuurlijk niet gebeuren. Het wachten duurt lang. Maar het is het zo waard. Vlak voor ons gebeurt het. Een groots maritieme show van jetski’s, zeilboten en werkboten. Alles klopt. Alles gaat synchroon. De gehele choreografie wordt in de puntjes uitgevoerd. De muziek, de lichtjes op de boten, de lampjes van het publiek,de projecties op het operahuis en het grootse vuurwerk. Werkelijk alles gaat synchroon.

Wanneer het operahuis aangelicht wordt met de Aboriginalvlag, jetski’s al vuurwerkwatervallen spuitend, cirkels maken in dezelfde kleuren, schiet ik vol. Ik ben verrast, ontroerd en overweldigd. Het visuele en muzikale spektakel is zo ongelooflijk indrukwekkend. Als klap op de vuurpijl worden er vanaf het opera gebouw vuurpijlen afgestoken. Ook de Australische vlag en de nationale kleuren groen en geel komen voorbij. Zelden heb ik zo iets gezien. Ik ben onder de indruk wat de mens kan verzinnen en voor elkaar kan krijgen. Aan het eind komt de foto die vanmorgen vroeg getoond is terug op het operagebouw. Een prachtig respectvol eerbetoon.

Oké, het is behoorlijk nationalistisch. Dat wel. Maar er is ook een stuk saamhorigheid. Het begin is er. Nu maar hopen dat er 2 dagen komen. Een dag van rouw en erkenning voor wat was. En een dag van viering voor alle Australiers voor wat is.

It always was, it will always be.

Wil je wat beeld en geluid zien en horen, klik dan op de link