RHAPSODY

“Elk ogenblik kan het gebeuren.” Ik sta op de punt van Rhapsody. Over mijn arm heb ik een deel van de 38m lange en 2,5cm dikke meertros hangen. Het uiteinde houd ik vast in mijn hand, controleer nogmaals of de paalsteek in de metersgrote lus goed vast zit en loop naar het midden van de boot. Mijn ogen zijn strak gericht op de kade met de inmens grote gele bolders. Daar lopen twee mannen in koddige reddingsvesten met ons mee. Hun handen zijn gevuld met een als lasso opgerolde lijn. De gevreesde Monkey Fist bungelt speels naar beneden. Mijn hart klopt voelbaar. Ongecontroleerd en op de voorgrond. Mijn irrelevante gedachtes druk ik naar de achtergrond. Nu niet denken maar doen. Die apenvuist moet ik vangen. Dat is op dit moment mijn simpele opdracht. “Watch your head!” hoor ik achter me roepen. Het is onze adviseur die minutieus alle stappen voorkauwt. Voordat ik het goed en wel besef, heb ik de lijn met apenvuist om mijn onderarm geslingerd gekregen. Snel haal ik het door de lus, knoop het eraan vast en houd het beet totdat ik een sein krijg om het los te laten.

Een paar weken voor de doortocht van het Panamakanaal kreeg ons plan vaste vorm. Een neef, Mark, wilde langskomen om ons leven aan boord mee te maken. We grijpen deze kans aan om hem in te zetten als linehandler tijdens de doortocht van het Panamakanaal. Het regelen lijkt een hele klus maar met een simkaartje met data en beltegoed regelen we in het Engels alle afspraken zelf. Via email vullen we een formulier in en met een telefoontje is de afspraak om ons schip te laten meten zo gemaakt. Vanuit Linton Bay vertrekken we met zware tropische regenbuien naar Shelter Bay Marina. De ingang van het havengebied van Colon is groots. Overzichtelijk en gewend aan de Nederlandse zeehavens betrekkelijk rustig. Twee rood en groene bakens markeren de aan beide zijden aanwezige strekdammen. “You may proceed but whatch for the heavy traffic arround you,” aldus een medewerker van Christobal Signal Station die ik via de marifoon oproep. Meer begeleiding van hun kant valt er niet te verwachten. “We mogen doorvaren maar wel uitkijken,” roep ik naar buiten. John vaart tussen enorme oceaanschuimers die voor anker liggen. Plots klinkt achter ons een zware hoorn. Een omvangrijke boeg stevent gestaag op ons af. “We mochten toch doorvaren?” vraagt John verbaasd. “Ja maar wel zelf uitkijken.”We nemen geen riscico en laten het grote schip voor gaan.

De dagen die volgen staan in het teken van dé doorvaart. Een ‘admeasurer’ komt speciaal langs om van alles te controleren. Zijn belangrijkste taak is het meten van onze bootlengte. De man haalt een meetlint uit zijn tas en geeft het begin aan John. John staat bij de preekstoel en hij houdt zelf het andere end voorbij de windvaan. We moeten natuurlijk wel passen in de sluis. Dan loopt hij naar binnen en kijkt of er een toilet aanwezig is die tevens afsluitbaar is. Dat is vereiste nummer twee. De advisor,de man die ons door het kanaal begeleidt, houdt van zijn privacy. Daarna wil hij onze snelheid en de hoeveelheid diesel weten. Ook een misthoorn is een must. Panama Canal Authority neemt geen enkel riscico. Als alle formaliteiten afgehandeld zijn, krijgen we ons unieke ship identificationnummer: 6016817, een stapel papieren en het verzoek om te betalen. Dat betalen is wel een dingetje want dat moet contant bij een bank in Colon. Bijna terloops vertelt hij nog dat een advisor, geen vegetarier is en water drinkt uit een flesje. Dus dat wordt een vleesgerecht klaarmaken op de tweede dag.

Gedrieen zitten we de andere dag in het boodschappenbusje van Shelter Bay Marina op weg naar de Citi bank. Deze bank heeft geen geldautomaat. De bank ernaast wel. Maar of daar geld uit te halen is, blijft de vraag. Ik heb daarom het gehele bedrag aan euro’s bij me. Opgeborgen in een heuptasje onder mijn kleding. Colon is namelijk verre van veilig. Het is vies, vervuild, kapot, vervallen en verpauperd. Ik heb zelden zo’n trieste plek gezien. Ik zie geen enkele reden om door deze stad te dwalen en zeker niet te verdwalen. Zelfs korte afstanden moet met een taxi worden uitgevoerd. Dus als we bij het busstation zijn, houden we direct een taxi aan. Maar zover komt het niet. Als de chauffeur van het busje verneemt dat we naar de Citi bank gaan, zet hij ons daar af. Uit veiligheid. De bank met geldautomaat zit zo’n 50 m verder. En gelukkig kunnen we 4 x het maximale bedrag aan dollars ophalen. Mijn portomonnee en al mijn zakken puilen uit met briefjes van $20. Ik voel me net een wandelende ATM. Zo nonchalant mogelijk loop ik gechaperonneerd door Mark en John naar de Citibank. Zwaar bewapende bewakers fouilleren ons met een scanapparaat voordat we naar binnen mogen. Eenmaal binnen raak ik de net gepinde dollars sneller kwijt dan dat ik ze op kon halen. Stempels worden gezet en we staan weer buiten. Nog 1 ding staat ons te doen. Bellen voor dé datum. Na wat vertraging door het weekend lukt het; 28 november 2018 gaan we door het kanaal! Inmiddels heeft een tweede neef, Chris, zich ook gemeld om met ons mee te gaan.

De grote dag breekt aan. Meterslange dikke lijnen vullen het voordek, 6 reuzeformaat stootwillen hangen als extra bescherming aan de reling. Alles een maatje te groot voor onze slanke dame Rhapsody. Als een brugpieper met een veel te grote en te zwaar beladen tas, gooien we onze eigen dunne meerlijnen los op weg naar de ‘Flats’ de wachtplaats voor schepen die door het kanaal willen. Stoer roep ik Christobal Signal Station op met ons unieke nummer bij de hand. Aanmelden met het nummer is niet nodig. Het noemen van Rhapsody is genoeg. Zijn we net een beetje op weg gaat het anker al weer uit. De ‘Flats’ voor jachten zijn namelijk verplaatst en ligt net om de hoek van de marina. Aan boord, naast mijzelf, 4 man. John, twee neven en een ingehuurde linehandler. De vijfde man is onderweg. Hard komt hij aanvaren in een loodsboot. John heeft het anker opgehaald, is nog bezig dus ik sta achter het roer. De stootrand van de loodsboot steekt ver boven onze zeereling uit. Ook die is een maatje te groot. Ik minder vaart en behoudt mijn koers. Onze advisor, Robin, stapt behendig aan boord en vraagt of ik deze reis de kapitein ben. Het is een vrolijke man en verstaat zijn vak zo goed dat het voelt alsof ik mijn eerste les manouvreren heb. “Firsties,” noemt hij ons als hij verneemt dat dit onze eerste keer door het kanaal is. In de verte maakt een schip, Fouma, aanstalten om te vertrekken. De advisor geeft aan dat we achter hem aan de sluis in gaan. Tien meter hoge muren rijzen aan weerszijden. Fouma vult de kamer van de Gatunsluizen van muur tot muur. We hebben geluk, een sportvisser gaat ook mee en wij mogen langszij afmeren. Twee lijnen worden overgedragen, vastgezet en zijn onze handen vrij. Gigantische sluisdeuren ontnemen langzaam maar zeker het zicht op de Caribische Zee. Een episode van onze reis wordt letterlijk afgesloten. Ingeklemd tussen twee oceanen. Tijd om erover nadenken krijg ik niet. Het rustige water verandert rap in een krachtige turbulente massa en trekt mijn aandacht. Overal wordt water van onderaf de sluis in gepompt en in minder dan een half uur zijn we 9 meter gestegen. De vissersboot naast ons aan de kademuur corrigeert de bewegingen met de motor om de boot op zijn plaats te houden. Ik ben heel blij met onze formaat skippybal aan de zijkant van Rhapsody. Drie sluizen later zijn we zo’n 27 m omhoog gegaan en is het donker. Aan een gegantische meerboei wordt Rhapsody vastgelegd voor de nacht. In een Rap-Zo- Die-Gaat- tempo wordt aan de lopende band hamburgers gebakken. Het teamwork van vandaag wordt beklonken met een biertje. De maan verlicht de avondhemel en als klap op de vuurpijl zie ik een vallende ster. Binnen wordt het passen en meten om iedereen een slaapplek te geven.

Bij de eerste lichtstralen ben ik al wakker en stap uit bed. De zon komt net op boven het Gatunmeer. Mistflarden lossen langzaam op. Voor me ligt een uitgestrekt merengebied met talloze onbewoonde eilandjes. Het contrast met het havengebied is groot. Langzaam wordt iedereen wakker. Het wachten is op de advisor van vandaag. Om 7.00u Panama time, lees een uur te laat, arriveert hij. Mauricio heeft een indrukwekkend schema bij zich van alle scheepsverrichtingen die dag. Hij ziet maar 1 mogelijkheid voor ons: de eerste schutting en die moeten we halen. Hij waant ons sneller te varen om het te schutte schip, Intrepo Eagle, voor te blijven. Hoewel wij, Rhapsody echt wel op de staart trappen gaan we te langzaam. De tanker haalt ons fluitend in. De advisor bereidt ons voor op een lange dag wachten in de hoop dat er ergens een gaatje komt. John houdt moed. Binnen doe ik mijn uiterste best om de lunch op tijd af te hebben voor het geval we het toch halen en er werk aan de winkel is. Iedereen heeft net een eerste hap uit een schaaltje vol macaroni genomen als we het verlossende bericht van de kapitein van de tanker krijgen. We kunnen mee. Hij heeft bij Canal de Panama gewerkt en weet als geen ander hoe het werkt. Dus wacht hij op ons. Snel stuur ik een berichtje naar de familie, ons volgend via de webcam dat we nu al de sluizen in gaan. Na vier sluizen langszij te hebben gelegen moeten we het in de Mirafloressluizen zelf doen. De centre-chamber-lockage. Alle vier de linehandlers zijn daarvoor nodig. Aan het begin van de 300 meter lange sluis zijn de meerlijnen vast gemaakt aan bewegende bolders; mannen met helm en reddingsvest. Zij hebben even daarvoor geroutineerd de apenvuisten naar ons toegegooid en lopen met Rhapsody aan de hand mee naar voren. Achter ons vaart langzaam maar zeker een enorm gevaarte de sluis in. Wanneer we vooraan liggen, krijgen we het seintje om onze meerlijnen los laten. Ik laat mijn voorlijn vieren. Vervolgens worden ze door handliners naar de kant getrokken en om de bolders gelegd. Het duurt nog even voordat het grote schip achter ons aan de locomotieven vast ligt en in zijn geheel in de sluis ligt.Ons mobieltje ratelt maar door. Van het thuisfront krijgen we de eerste foto’s binnen. Tijdens hun avondmaaltijd volgen ze onze doorvaart of het ‘breaking news van CNN’ is. Of we even willen zwaaien. Uitgebreid zwaai even later met mijn armen richting de camera. Ik vind het zo geweldig dat zij dit bijzondere moment live met ons meemaken. Door het zien van de foto’s besef ik pas echt hoeveel te groot deze sluis voor Rhapsody is. Achter ons betrekt de lucht. Een wit regenscherm wordt steeds duidelijker zichtbaar. De advisor heeft zijn regenjas al aan. John is wederom positief. “Regen is goed voor het aanvullen van het meer maar wij blijven droog.” “We are going down, watch your line,” roept de advisor.

Snel maak ik de voorlijn los en begeleid het met 1 slag om de kikker. Hier geen wervelingen. Geen draaikolken. Het water is kalm en zakt geleidelijk. Tien meter lager opent de ruim 100jaar oude sluis haar deuren.

Om mij te plagen blijft er een halverwege stilstaan. Of krijg ik nu wel de tijd. Een tussentijd om heel bewust dit interocéanico-moment te pakken; het Panamakanaal. Tussen de Atlantische en de grote Stille Oceaan. Dwars door een continent. Stil te staan bij het feit dat nog maar een sluiskamer ons scheidt van een nieuwe episode van onze reis. We schuiven langzaam de laatste sluis in en zakken naar zeeniveau. Voor de allerlaatste keer zie ik de zware geklonken sluisdeuren voor me openen. We krijgen toegang tot het grootste wateropervlak der aarde. Toekomstige bestemmingen liggen ver voorbij de horizon. Na de Bridge of the America’s gaan we bakboord uit richting Balboa Yacht Club. De advisor stapt over op een loodsboot. De lijnen en stootwillen worden overgedragen en onze 4e handliner neemt ook afscheid. Vier dik verdiende Balboabiertjes laten zich heerlijk smaken. Ik kijk naar een tevreden John die zojuist een van zijn wensen heeft vervuld. Net als zijn oma en opa jaren eerder deden door het Panamakanaal gaan. Zij in een groot koopvaardijschip. Wij met onze schamele stoere 37voeter.

“Don’t stress about closed doors behind you.

New doors are opening if you keep moving forward.”